Đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam

Năm 2020, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Quảng Nam chịu nhiều thiệt hại về người và tài sản do thiên tai, bão lũ; trong đó có 46 người chết và mất tích, 33 người bị thương, hơn 1.000 ngôi nhà trôi, sập, tốc mái hoàn hoàn và hư hỏng một phần; Cơ sở hạ tầng bị hư hỏng nặng đến nay vẫn chưa khắc phục được. Tổng giá trị thiệt hại ước hơn 7.700 tỷ đồng. Những thiệt hại do thiên tai, bão lũ đã làm ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS miền núi Quảng Nam. Tuy nhiên, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam đã được tiếp tục phát huy, góp phần vực dậy kinh tế xã hội miền núi trong giai đoạn khó khăn. Đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số được các ngành chú trọng quan tâm chăm lo. Nhân dịp tết Nguyên đán Tân sửu 2021, Ủy ban Dân tộc, ngân hành Vietcombank, Ban Dân tộc tỉnh đã thăm và tặng quà cho các hộ đồng bào DTTS nghèo khó khăn, hộ neo đơn, ốm đau thường xuyên, già làng tiêu biểu, cán bộ lão thành cách mạng là người DTTS khó khăn, hộ bị thiệt hại thiên tai năm 2020 với tổng giá trị 771 triệu đồng.
 

Sự nghiệp giáo dục - đào tạo và chăm sóc sức khoẻ nhân dân có nhiều tiến bộ; các giá trị văn hoá dân tộc truyền thống được bảo tồn và phát huy. Quyền bình đẳng giữa các dân tộc cơ bản được bảo đảm; đoàn kết giữa các dân tộc tiếp tục được củng cố. Quốc phòng, an ninh, chính trị được giữ vững, ổn định. Kết cấu hạ tầng từng bước được đầu tư xây dựng và phát triển, nhất là thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới, góp phần tạo diện mạo mới cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đến nay, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa; 100% xã được tiếp cận điện lưới quốc gia, tỷ lệ hộ sử dụng điện 98%; 100% xã có trường tiểu học và trung học cơ sở; 100% xã có trạm y tế và 85,4% hộ sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh... Bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện Chỉ thị 23-CT/TU, ngày 22/10/2012 của Tỉnh ủy và các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về tiếp tục tăng cường công tác kết nghĩa, giúp đỡ các xã miền núi đặc biệt khó khăn đã có chuyển biến rõ nét và đạt những kết quả nhất định theo mục đích, yêu cầu đề ra. 
 

Tuy nhiên, công tác dân tộc còn không ít những tồn tại, hạn chế so với sự phát triển chung của toàn tỉnh và từng địa phương, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn nhiều khó khăn, kinh tế - xã hội phát triển chậm; kết cấu hạ tầng và các thiết chế văn hóa một số nơi còn bất cập; tỉ lệ hộ nghèo, cận nghèo và nguy cơ tái nghèo cao; Theo kết quả điều tra hộ nghèo năm 2020, toàn tỉnh còn 22.368 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 5,23%; và 8.864 hộ cận nghèo, tỷ lệ 2,07%.Trong đó khu vực miền núi 15.357 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 18,09% và 2.902 hộ, chiếm 3,42% ; hộ nghèo dân tộc thiểu số 12.416 hộ/ 22.368 hộ nghèo, tỷ lệ 55,51%. Chăm sóc sức khỏe nhân dân có mặt hạn chế chưa đáp ứng nhu cầu, nhất là ảnh hưởng của dịch Covid - 19; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống chưa được xóa bỏ triệt để; tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp. Công tác kết nghĩa vẫn chưa thực sự tích cực, chưa đi vào thực chất; nội dung hỗ trợ, giúp đỡ chưa đa dạng ... chưa chú trọng có giải pháp thiết thực đầu tư, hỗ trợ phát triển kinh tế, xây dựng các mô hình tổ chức sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học- kỹ thuật -công nghệ có tính lâu dài, bền vững, giúp các địa phương học tập, nhân rộng hiệu quả...
 

Nhằm tiếp tục đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc, đáp ứng yêu cầu thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo Kết luận số 65/KL-TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24/-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới và Nghị quyết số 12/ NQ-CP, ngày 15/02/2020 của Chính phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết số 88/2019/QH14, ngày 18/11/2019 của Quốc hội về phê duyệt Đề án tổng thể Phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào Dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; Chỉ thị số 29- CT/TU, ngày 06/7/2018 của tỉnh ủy Quảng Nam về tăng cường lãnh đạo công tác dân tộc trong tình hình mới; Trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế, do tác động của đại dịch Covid- 19; Vì vậy, trong thời gian tới, cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ sau đây:

1. Các cấp các ngành tiếp tục nâng cao nhận thức, quán triệt sâu sắc đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về công tác dân tộc, xác định đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị nên các địa phương chủ động xây dựng chương trình kế hoạch và tổ chức thực hiện theo phân cấp quản lý, đồng thời tăng cường trách nhiệm và nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước về công tác dân tộc. Phối hợp triển khai tốt việc thực hiện Đề án tổng thể Phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào Dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2021-2025 theo Nghị quyết số 12/ NQ-CP, ngày 15/02/2020 của Chính phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết số 88/2019/QH14.

 

2. Thực hiện tốt các mục tiêu Nghị quyết 69/NQ-HĐND ngày 08/12/2020 của Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam Về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 đề ra: Rà soát, đánh giá tổng thể các chính sách đầu tư trên địa bàn miền núi, gắn với đánh giá tổng quan về việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế xã hội; đồng thời, lồng ghép các cơ chế, chính sách của Trung ương mới ban hành để tích hợp, xây dựng đề án tái cơ cấu kinh tế miền núi nhằm thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh. Tập trung thực hiện các giải pháp khôi phục hạ tầng kinh tế - xã hội ở các huyện miền núi do ảnh hưởng của bão lũ, sạt lở đất, nhất là giao thông liên kết vùng; có chính sách hỗ trợ về đất ở, đất sản xuất để nhân dân sớm ổn định sản xuất, đời sống. Chú trọng công tác quy hoạch sản xuất, định hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp yêu cầu thị trường; kiểm soát tốt dịch bệnh gia súc, gia cầm. Tập trung chỉ đạo tổng kết, tích hợp các cơ chế, chính sách để kịp thời tham mưu ban hành chính sách tổng thể về đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn. Tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới bảo đảm thực chất, hiệu quả, bền vững; điều chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn mới phù hợp với quy hoạch của tỉnh. Thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể.

 

3. Cùng với sự hỗ trợ của Trung ương , của tỉnh, UBND các huyện miền núi chủ động huy động các nguồn lực hợp pháp, kêu gọi sự đầu tư của các doanh nghiệp, tổ chức lồng ghép các nguồn lực phát triển kinh tế xã hội, các chương trình chính sách trên địa bàn để thực hiện đầu tư có hiệu quả. Tiếp tục tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, phát huy tinh thần tự lực tự chủ của người dân, đồng thời phát huy lợi thế về tự nhiên, các giá trị văn hóa vật thể , phi vật thể truyền thống của các dân tộc thiểu số, phát triển ngành nghề truyền thống, phát huy địa thế về du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số,phát huy vai trò của người uy tín trong cộng đồng người dân tộc thiểu số.

 

4. Bên cạnh phát triển kinh tế- xã hội, các cấp, các ngành cần chú trọng công tác bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc, xây dựng vững chắc thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, không để các đối tượng xấu lôi kéo, kích động người dân tham gia các vụ việc phức tạp tại các địa bàn xung yếu, vùng giáp ranh với các tỉnh Tây nguyên, các cửa khẩu, tuyến biến giới với nước bạn Lào

 

5. Đa dạng hóa các loại hình kết nghĩa, hỗ trợ, hợp tác, đỡ đầu mang tính bền vững, thiết thực, hiệu quả, trong đó tập trung đi sâu hỗ trợ phát triển kinh tế, xã hội nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân; xây dựng và phát triển các mô hình sản xuất cụ thể mang lại hiệu quả cao, phù hợp với từng địa bàn.

Có thể thấy trong những năm qua, mặc dù còn gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện triển khai các chính sách dân tộc đến với đồng bào dân tộc thiểu số. Song, với sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc của của các cấp, ngành, nhất là sự đoàn kết của nhân dân, kinh tế xã hội vùng miền núi Quảng Nam tiếp tục được đẩy mạnh và ngày càng phát huy hiệu quả, từng bước đáp ứng nhu cầu của đồng bào các dân tộc tỉnh nhà.